به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

سرانجام بافت تاریخی قم اندرخم پیچ و تاب‌های اداری

تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۴۶۸۳۰

اکنون در مورد وسعت بافت تاریخی شهر قم که برای بهسازی منازل در آن مکان محدودیت‌هایی وجود دارد شاهد ورود کمیسیون ماده پنج استان قم هستیم.

در مورد بافت تاریخی شهر قم هم چنین شاهد تعامل نظر بین دستگاه هایی، چون اداره کل راه و شهرسازی و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم چنین شهرداری قم هستیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی یکم اردیبهشت ماه امسال گفت: مخالفت جدی با مصوبه کمیسیون ماده ۵ که خارج از حدود تکالیف قانونی به تصویب رسیده را اعلام می‌کنیم و اقدامات لازم برای لغو این مصوبه از طریق شورای عالی معماری و شهرسازی در حال انجام است.

فاطمه داوری گفت: محدوده بافت تاریخی شهر قم در سنوات گذشته توسط معاونت میراث فرهنگی تعیین و ابلاغ شده علاوه بر تعیین محدوده تاریخی، ضوابط اختصاصی این محدوده نیز توسط وزارت میراث فرهنگی تعیین و به کلیه مقامات ملی و استانی مربوطه ابلاغ شده است.

او تصریح کرد: موارد تعیین آثار ملی و واجد ارزش و تعیین حریم اختصاصی و عمومی برای این آثار صرفا در حیطه اختیارات و تکالیف وزارت میراث فرهنگی است و سایر نهاد‌ها ملزم به رعایت موارد اعلامی و ضوابط حفاظتی و حریم مربوط به آن هستند.

مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی وزارت میراث فرهنگی، تعیین و ابلاغ محدوده بافت تاریخی و ضوابط آن را صرفا در حیطه تکالف حاکمیتی وزارت میراث فرهنگی دانست و افزود: سایر نهاد‌های ملی و استانی صرفا می‌توانند نسبت به تهیه طرح‌های ویژه برای این محدوده‌ها برای حفاظت و احیاء آن با همکاری این وزارتخانه اقدام کنند.

داوری با اشاره به اینکه مصوبه کمیسیون ماده ۵ قم که مورد مخالفت مدیرکل میراث فرهنگی استان نیز قرار گرفته، کلیه ملاحظات و حدود قانونی مربوط به این موضوع را نادیده گرفته، اظهار داشت: از سوی معاونت میراث فرهنگی ضمن اعلام مخالفت جدی با این مصوبه که خارج از حدود تکالیف قانونی کمیسیون ماده ۵ به تصویب رسیده، اقدامات لازم برای هماهنگی و پیگیری از طریق شورای عالی معماری و شهرسازی و لغو مصوبه در حال انجام است.

کارشناس شهرسازی و دفتر فنی استانداری قم  گفت: شهر موجود زنده‌ای در حال رشد و گسترش است و برای این که بتواند به حیات خود ادامه دهد نیاز دارد که هر روز خود را به روز کند.

صابر مصورزاده افزود: دیدگاهی که در مورد بافت تاریخی شهر قم هست متفاوت با موضوع زنده بودن شهر است و در طول ۱۰۰ سال اخیر بافت‌های با ارزش بتدریج به دلیل نادیده گرفته شدن توسط متولیان بویژه میراث فرهنگی و عدم ارائه تسهیلات مناسب برای احیا کردن بافت‌ها قسمت عمده‌ای از آن‌ها از بین رفته و تبدیل به بافت فرسوده شده است و مردم ساکن در آن‌ها با مشکلات زیادی مواجه هستند.

او ادامه داد: محدود کردن بافت‌های شهری به نام هایی، چون بافت تاریخی از نظر میراث فرهنگی وجهه خوبی دارد و اگر از نظر شهرسازی عوامل اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را در نظر بگیریم ساختمان‌های با ارزش می‌تواند در تصمیم گیری‌های بزرگ و کلان برای زنده کردن هسته مرکزی شهر‌ها کمک کند.

مصور زاده افزود: هسته مرکزی شهر قم جهت مقابله با حوادث طبیعی و غیر طبیعی خطر پذیر است و تاب آوری آن بسیار پایین است. قرار گرفتن شهر بر روی گسل و خطر سیلاب به خاطر رودخانه قمرود و حوادث انسان ساز خطرات زیادی را برای مردم بافت قدیمی ممکن است بوجود آورد.

او بیان کرد: مسئولان شهری در مسئولیت بزرگی که به عنوان مسئول شهری پذیرفته اند باید به تمام عوامل تاثیرگذار شهر توجه کرده و صرفا به بحث‌های کالبدی توجه نکنند، اولویت ما در تمام مسایل ساکنان شهر‌ها و حیات و امنیت آن‌ها باشد و با وجود این مردم است که شهر معنا پیدا می‌کند. از این نظر باید کاری را برای بافت تاریخی شهر قم انجام می‌دادیم تا بتوانیم زندگی را به این بافت برگردانیم، چون ساکنان آن مشکلات زیادی دارند و خواهان آن هستند که اقتصاد شهری و دسترسی‌های آن‌ها و نوسازی بافت آن‌ها مدنظر قرار گیرد.

این کارشناس شهرسازی ادامه داد: خانه‌های تاریخی هم در طرح جدید مدنظر است لذا پیشنهادی در کمیسیون ماده پنج استان قم داده شد تا پلاک‌های با ارزش در حدود ۶۰۰ پلاک توسط میراث فرهنگی شناسایی شود که حدود ۲۰۰ پلاک از گذشته تاکنون تخریب شده و از ارزش تاریخی و میراثی خارج شده اند و ۴۰۰ پلاک در محدوده ۳۰۰ هکتاری بافت تاریخی توسط مالکان نگهداری می‌شود لذا سعی خواهد شد با حفظ این پلاک‌های با ارزش پلاک‌های مجاور از نظر ارتفاع و تعداد طبقات محدودیت داشته باشند.

او بیان کرد: در طرح کمیسیون ماده پنج قرار است ۲۰۰ هکتار از بافت از محدوده بافت تاریخی خارج کنیم تا مردم بتوانند ساخت و ساز‌های خود را انجام دهند و شهر از حالت بافت فرسوده خارج شود این تصمیم در جهت حفظ امنیت اقتصاد شهری و احترام به ساکنان بافت فرسوده شهری است و امیدواریم شورای عالی شهرسازی با این نظر استان موافقت کند.

مصورزاده افزود: امید است با این اقدام، خدمات مطلوبی به ساکنان هسته مرکزی شهر با ایجاد هتل‌ها و مسافرخانه‌های جدید ارائه کرد و از خانه‌های تاریخی که در آینده حفظ خواهد شد استفاده مطلوبی ببریم.

رئیس دبیرخانه کمیسیون‌های تخصصی اداره کل راه و شهرسازی استان قم گفت: که بافت تاریخی مصوب ۳۱۵ هکتار مساحت دارد، اما در طرحی که میراث فرهنگی به عنوان طرح بافت تاریخی آورده بود مساحت بیشتر بود و مورد قبول کمیسیون ماده پنج قرار نگرفت.

جلال حقیقی افزود: میراث فرهنگی قم ۶۷۵ خانه را به عنوان خانه تاریخی به کمیسیون ماده پنج استان قم به عنوان خانه‌های با ارزش معرفی کرده بود و در جلسه آخر کمیسیون قرار شد هیات سه نفره‌ای از میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و شهرداری از این تعداد خانه بازدید کنند.

او ادامه داد: این هیات سه نفره از خانه‌ها بازدید کردند و در نهایت حدود ۴۰۰ خانه با ارزش میراث فرهنگی احصا شد و کمیسیون ماده پنج آن‌ها را به عنوان خانه با ارزش تایید کرد.

رئیس دبیرخانه کمیسیون‌های تخصصی اداره کل راه و شهرسازی استان قم  در پاسخ به این سئوال که آیا در بافت تاریخی احداث ساختمان بلند غیرمجاز است؟ گفت: در مورد ۴۰۰ خانه مصوب شده با ارزش ساخت و ساز‌ها در حاشیه آن‌ها مطابق با ضابطه بافت تاریخی انجام می‌شود، اما در بقیه نقاط طبق طرح تفصیلی شهر قم عمل می‌شود بدان معنا که در برخی نقاط ساخت و ساز با تراکم کم خواهد بود، در برخی نقاط ویلایی احداث می‌شود و در برخی مکان‌ها اجازه احداث طبقه بیشتر را شاهد هستیم.

رئیس دبیرخانه کمیسیون‌های تخصصی اداره کل راه و شهرسازی استان قم با اشاره به بزرگ‌ترین مزیت تصمیم جدید در مورد بافت تاریخی شهر قم گفت: زمانی که در محدودیت ۳۱۵ هکتار بودیم هر اقدامی که می‌خواست در این نقاط انجام بشود مجوز میراث فرهنگی را می‌خواست و گرفتن مجوز بسیار دشوار بود، اما اکنون اتفاق خوب در مصوبه جدید این است که معابر که جزو چالش‌ها و مطالبات اصلی مردم بود را می‌توان با آسانی بیشتری تعریض کرد، چراکه اکنون بسیار باریک هستند و رفت و آمد خودرو در آن‌ها بسیار دشوار است و نیاز به مجوز میراث فرهنگی ندارد.

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: بافت تاریخی قم میراث فرهنگی اداره کل راه و شهرسازی وزارت میراث فرهنگی بافت تاریخی شهر قم کمیسیون ماده پنج استان قم بافت ها خانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۴۶۸۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایشگاهی از نیم قرن تلاش برای احیای جلفا

ایسنا/اصفهان عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری معتقد است: «علت خرابی آثار تاریخی، جهل و علت ترجیح مکان‌های بی‌ارزشِ امروزی بر مکان‌های ارزشمند کهن، کوته‌نظری نسبت به منافع سوداگرانۀ خُرد است.»

سیدمحمد بهشتی شیرازی، بعدازظهر پنجشنبه (۶ اردیبهشت‌ماه) در آیین افتتاحیه نمایشگاه «نیم‌قرن تلاش برای احیای جلفای اصفهان» (نمایشگاهی از عکس‌های احمد منتظر) که در محل ساختمان مدرسۀ فرانسوی‌ها (دانشکده هنرهای تجسمی دانشگاه هنر اصفهان) بیان شد، گفت: من زمانِ رفتن به سازمان میراث فرهنگی در سال ۷۶ با چند نکته مواجه شدم. سازمان میراث فرهنگی یک سازمان دولتی بوده و در سال‌هایی که ما در آنجا بودیم پولی برای پرداخت پاداش و عیدی و حق مأموریت به کسی را نداشت و کارمندان آنجا نیز با هزینه‌های خود به سفر می‌رفتند. انگیزه آن‌ها برای کار، پطرس بودن بود (اقتباسی از داستان پطرس فداکار در کتاب‌های درسی) بود و یکی از این پطرس‌ها احمد منتظر است.

او افزود: من ۵۰ سال پیش شعر می‌گفتم. آن زمان قصد سرودن شعر و حالی شبیه به یک حسرت بزرگ داشتم؛ انگار یک فرصت طلایی را ازدست‌داده بودم که غیرقابل‌جبران بود! ۵۰ سال پیش شروع این شعر را این‌گونه نوشتم: «اردیبهشت هم تمام شد» و ۵۰ سال است که نتوانستم یک کلمه به آن اضافه کنم. اردیبهشت‌، ماه عجیبی است که اتفاقات بسیاری در آن می‌افتد و وقت بسیاری از کارها بوده که اگر ازدست‌ برود قابل بازگشت نیست.

عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری سپس این دو پرسش را مطرح کرد که چرا کار عکاس‌ها ارزشمند است، سپس در پاسخ گفت:۲ چیز طیره عقل است؛ دیدن به‌وقت ندیدن و ندیدن به‌وقت دیدن؛ و این همان کارِ عکاسان است. آن‌ها کمک می‌کنند که آنچه نباید دید را ندید و آنچه باید دید را ببینیم. ما در زندگی از ۲ واژۀ «کهن» و «کهنه» استفادۀ بسیار کرده‌ایم و معمولاً توجهی به تفاوت ماهوی آن‌ها نداریم. هردو واژه با زمان، سروکار دارند و ازاین‌جهت با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. «کهن» و «کهنه» ضد یکدیگر بوده و از جنس هم نیستند. «کهنه»، دورریختنی، بی‌ارزش و حضورش ملال‌آور است، درصورتی‌که «کهن» آن چیزی است که دور نمی‌اندازیم. ما بسیاری از اوقات از تکرار خسته می‌شویم، ولی اگر از تکرار غروب و طلوع خورشید خسته نمی‌شویم، و این موضوع به دلیل کهن بودن آن است‌.

بهشتی خاطرنشان کرد: کار یک عکاس، ثبت آن چیزی است که استعداد کهن بودن را دارد و واجد ارزشی است و زمان آن را مستعمل نکرده و عکاس آن را بیرون کشیده و پیش چشم ما می‌گذارد. هر چیزِ کهنی از روز اول کهن و هر چیز کهنه‌ای نیز از روز اول کهنه است. نو شدن، اقتضای امر کهن است. احمد منتظر تعدادی از مستندات ساختنان های جلفا را به نمایش گذاشته و زیر بعضی از آن‌ها به خط سرخ نوشته‌اند که «اردیبهشت هم تمام شد.»

رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اضافه کرد: دلیل ترجیح مکان‌های بی‌ارزشِ امروزی بر مکان‌های ارزشمند کهن، کوته‌نظری نسبت به منافع سوداگرانۀ خُرد است. علت خرابی آثار تاریخی، جهل است که بسیاری را نیز متقاعد می‌کند. 

بهشتی با اشاره به اینکه برپایی نمایشگاه «نیم قرن تلاش برای احیای جلفای اصفهان» یک تذکر برای ما است، اضافه کرد: ردپای همه کارهایی که در این شهر کرده‌ایم، باقی است و نمی‌توان آن‌ها را پاک کرد. این نمایشگاه یک هشدار خوب از این بابت بوده که ما هوشیارتر عمل کنیم.

او در ادامه گفت: در شهر ایروان به‌اندازه جلفای اصفهان اثری وجود ندارد که ۱۵۰ سال بیشتر عمر داشته باشد، ولی در جلفای اصفهان چنین آثاری وجود دارد. 

یک آروز؛ ثبت جهانی بافت تاریخی اصفهان

همچنین میثم بکتاشیان، معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشب شهردااری اصفهان نیز چنین بیان کرد: دفتر فرهنگ و معماری، یک دفتر تخصصی ذیل این است که رسالتش پرداختن به موضوع فرهنگ معماری و شهرسازی به‌طور تخصصی است.

او با بیان اینکه در جای‌جای اصفهان با مصوناتی که توسط هنرمندان بزرگی خلق‌شده، روحمان جلا پیدا می‌کند، ادامه داد: پاسداشت فرهنگ اصیل معماری گذشته برای ما اهمیت دارد. ما در هفته فرهنگی سعی کردیم با تنوع برنامه‌ها در موضوعات مختلف، به سلایق مختلف مردم بپردازیم تا هرکس برنامه موردنظر خود را انتخاب کند. امیدوارم بتوانیم هرچه بهتر حوزه فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی را توسعه دهیم.

بکتاشیان تأکید کرد: بسیاری از شهرهای دیگر با قدمت کمتر، توانسته‌اند که بافت تاریخی خود را به ثبت جهانی برسانند. نکته‌ای که در دفتر فرهنگ و معماری به‌عنوان یک آرزو آن را دنبال می‌کنیم، ثبت جهانی بافت تاریخی اصفهان است.

به گزارش ایسنا، علاقه‌مندان برای بازدید از نمایشگاه «نیم‌قرن تلاش برای احیای جلفای اصفهان» می‌توانند تا ۱۳ اردیبهشت‌ماه به دانشکده هنرهای تجسمی دانشگاه هنر اصفهان(مدرسۀ فرانسوی‌ها)، واقع در خیابان حکیم نظامی، کوچه سنگتراش‌ها، کوی چهارسوقی‌ها مراجعه کنند. 

انتهای پیام